
Rembrandt als inspiratie: Antoon leerde zichzelf schilderen
Kunst en CultuurTekst en foto’s: Wendy Lodewijk
HELMOND-OOST Hij schildert pas 4 jaar. Als je zijn werken ziet, denk je echter dat hij het zijn hele leven al doet. Ik heb het over Antoon van den Broek uit Helmond-Oost. Zijn schilderijen, zowel portretten als stillevens, lijken zo uit de Gouden Eeuw te komen, dezelfde tijd als waarin meesters als Frans Hals, Johannes Vermeer en Rembrandt van Rijn hun meeste werken maakten.
Inspiratie
Naar die laatste schilder is een tv-programma genoemd: Project Rembrandt. Dat programma heeft er enigszins voor gezorgd dat Antoon zijn talent ook verder is gaan ontwikkelen. “Ik lag met een flinke hernia in bed in de woonkamer”, vertelt hij. “Ik zat naar dat programma te kijken waar een vrouw een portret aan het schilderen was. Ik dacht bij mezelf: dat kan ik misschien ook. Ik tekende altijd al graag en mijn tekenleraar van vroeger zei dat ik er iets mee moest gaan doen. Met de tijd is dat wat verwaterd, maar nadat ik dat tv-programma zag, heb ik het weer opgepakt. Ik heb me zelfs opgegeven voor Project Rembrandt. Ik had alle voorrondes overleefd en toen kwam corona… Van een daadwerkelijk tv-optreden is het dus nooit gekomen. Desondanks ben ik doorgegaan met tekenen. Eerst met houtskool, daarna ben ik overgestapt op olieverf en ben ik aan het schilderen begonnen.”
Realisme
“Mijn favoriete stijl is dan ook die uit de 17e eeuw. Veel Hollandse meesters schilderden in die tijd en zij schilderden vooral heel realistisch. Ik probeerde in eerste instantie zulke schilderijen zo precies mogelijk na te schilderen. Dat was heel leerzaam voor me. Je leert hoe men kijkt naar licht en donker (denk aan het clair-obscur-effect), welke kleuren je moet gebruiken (zwart wordt bijvoorbeeld veel minder gebruikt dan je in eerste instantie zou denken) en hoe je een compositie bepaalt. Dat geldt zowel voor mensfiguren als stillevens. In het begin was ik met het zoeken van de juiste kleuren behoorlijk lang bezig. Hoe meng je een goede huidskleur, zonder dat deze een rare gloed krijgt? Hoe schilder je een weerspiegeling op een bol glimmend oppervlak zoals een vaas? Allemaal uitdagingen waar je vanzelf tegen aan loopt. En dat maakt het juist zo leuk, ik hou wel van een uitdaging”, vertelt hij zichtbaar gepassioneerd. “Op deze manier heb ik mezelf als het ware leren schilderen.”
Afwisseling
Naast dat Antoon wel van een uitdaging houdt, kiest hij ook voor de nodige afwisseling. “Soms ben ik wel aan 2 – 3 schilderijen tegelijk bezig. Ik vind heel veel onderwerpen leuk en geschikt om te schilderen. Stadsgezichten vind ik bijvoorbeeld ook heel inspirerend. Of een groot formaat schilderij, waar je stukje voor stukje het tot een geheel aan het maken bent. Ik hou ervan. Soms laat ik een werk een tijdje links liggen tot een moment dat ik er (van een afstand) naar kijk en ineens iets bedenk wat het schilderij nog nodig heeft. Het maakt voor mij ook niet uit hoe lang ik aan een werk bezig ben, ik merk vanzelf wanneer het af is.” Na een soort van rondleiding door zijn woning, waar diverse stukken te bewonderen zijn, lopen we naar zijn schilderkamer. Behalve een aantal schilderijen waar hij nog mee bezig is en de nodige schildermaterialen, vind je er ook een hoop boeken. Boeken die hem helpen om zijn talent verder te ontwikkelen. “Ik probeer bijvoorbeeld bij schilderijen die ik naschilder, te ontdekken hoe een dergelijk schilderij is opgebouwd. Maar ook fundamentele kennis zoals de kleurenleer, komt natuurlijk goed van pas.”
Aanstekelijk
In het dagelijks leven is Antoon leraar. Hij geeft onderwijs aan nieuwkomers op de voormalige Henricus-mavo. “Ik geef ze daar basisonderwijs. De creatieve lessen zijn het leukst om te doen”, vertelt hij vrolijk. “Er zitten echt talentjes tussen hoor. En hoe leuk is het dan om samen met hen dat talent verder te ontwikkelen en te ontplooien.” Antoon zit wel op zijn plek daar, dat is duidelijk te zien als hij erover praat. En zijn passie voor tekenen en schilderen werkt aanstekelijk. Niet alleen voor de kinderen op school, zelfs zijn vrouw heeft hij aan het tekenen gekregen. “Ze is zelf nog niet zo tevreden over haar werk, maar ik vind dat ze een natuurtalent is. Ze maakt echt prachtige dingen.”
